بشر از دیرباز به رفتارِ مواد و فعل و انفعالات موجود در طبیعت و به کارگیری این واکنش ها در بهبود سطح زندگی و پیشبرد اهداف علمی و صنعتی خود توجه ویژه داشته است. از آغاز علم کیمیاگری تا کشف نفت، این کیمیای طبیعی، علم شیمی و شناخت خواص شیمیایی مواد از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده است. رشته مهندسی شیمی، جهت تربیت متخصصانی توانا در زمینه کاربردی‌تر شدن علوم مربوط به نفت، پتروشیمی، گاز و همچنین، مراحل تصفیه آن ها، تبدیل انرژی، محیط زیست، کنترل فرآیند و بسیاری دیگر از علومی بنیان نهاده شده که تأثیر مستقیم در روند و کیفیت زندگی جوامع انسانی دارند. بخش مهندسی شیمی دانشکده مهندسی دانشگاه شیراز با قدمت ۴۰ ساله، از اولین بخش های مهندسی شیمی کشور به شمار می‌رود. این گروه علمی از سال ۱۳۴۶ علاوه بر مقطع کارشناسی اقدام به پذیرش دانشجو در مقطع کارشناسی ارشد نموده است. سابقه درخشان علمی این بخش و ارتباط آن با دانشگاه های بزرگ جهان یکی از دلایلی بود که دانشگاه شیراز را در منطقه جنوب ایران به عنوان دانشگاه مادر مطرح نمود. به دلیل حضور اساتید مجرب و سوابق درخشان در زمینه پروژه‌های صنعتی؛ این بخش، به عنوان قطب پالایش نفت گاز کشور شناخته شده است. هم اکنون یکی از اهداف این قطب علمی طرح راه‌اندازی و تجهیز دانشکده مهندسی شیمی، نفت و گاز می‌باشد که در اسفندماه ۱۳۸۰ به تصویب رسیده و مراحل اجرایی آن در سال ۱۳۸۷ به اتمام و از سال ۱۳۸۸ به پایان رسیده و آمادۀ پذیرش دانشجو در مقاطع مختلف است. با پایان کار ساختِ این دانشکده که در ساختمانی با زیربنای ۲۰۰۰۰ متر مربع و در محل دانشکده مهندسی شماره ۲ از سوی شرکت ملی گاز ایران است؛ رشته های مهندسی نفت گرایش ـ مخازن؛ حفاری؛ بهره برداری؛ اکتشاف ـ و رشته مهندسی شیمی گرایش شبیه سازی و کنترل فرآیند، راه اندازی خواهند شد. احداث بیش از ده آزمایشگاه جدید آموزشی ـ تحقیقاتی؛ اعزام بیست نفر دانشجو جهت تأمین کادر هیأت علمی این دانشکده به خارج ازکشور و حمایت از پایان نامه های دانشجویان تحصیلات تکمیلی ، ظرفیت های جدیدی را به توان علمی کشور خواهد افزود. لازم به ذکر است که پذیرش دانشجو در گرایش گاز و در مقطع کارشناسی ارشد از سال ۱۳۸۱ آغاز شده است. از سال ۱۳۹۱ این دانشکده موفق به راه اندازی مقطع کارشناسی ارشدِ مهندسی نفت، گرایشِ مخازن هیدروکربنی گردید. همچنین گرایش های محیط زیست و پلیمر به مقطع کارشناسی ارشد مهندسی شیمی اضافه گردید .ضمناٌ مجوز نوگشایی رشته مهندسی شیمی گرایش فرآوری و انتقال گاز نیز اخذ شد که از سال ۱۳۹۳ اقدام به پذیرش دانشجو می نماید.